Risico’s van schijnzelfstandigheid voor zzp’ers

Door Dennis Pettinga

Handhaving Wet DBA en schijnzelfstandigheid: alles wat je moet weten!

De ontwikkelingen rondom de Wet DBA gaan snel. Er is geen kant-en-klare informatie beschikbaar en het vergt constante aandacht voor nieuwe regels en vonnissen. We volgen de laatste ontwikkelingen op de voet en via onze speciale pagina houden we jou op de hoogte.

Als zzp’er in de bouw geniet je van vrijheid en flexibiliteit. Je bepaalt je eigen werktijden en kiest de klussen die bij je passen, toch? Met de handhaving op de Wet DBA en strengere controle op schijnzelfstandigheid, loop je als zzp’er risico’s die je financiële stabiliteit en je ondernemerschap in gevaar kunnen brengen. Ben je wel echt een zelfstandige of hoe zorg je dat je zelfstandig blijft?

In dit artikel leggen we uit welke risico’s er zijn en wat je kunt doen om ervoor te zorgen dat je écht zelfstandig blijft.

Als zzp’er loop je mogelijk risico op flinke naheffingen

Als zzp’er loop je het risico dat de Belastingdienst je niet als zelfstandige beschouwt, maar als verkapte werknemer. Dit kan leiden tot grote financiële en juridische gevolgen. Deze risico’s hebben we hieronder voor je opgesomd.

• Naheffingen op belasting en BTW
  Als de Belastingdienst concludeert dat je eigenlijk als werknemer opereert, kan dit betekenen dat je btw moet terugbetalen en dat je belastingtechnisch niet als ondernemer wordt gezien. Dit kan jaren later pas worden opgemerkt, wat leidt tot forse naheffingen.
  
  Een voorbeeld: Een zzp’er werkt al vier jaar bij dezelfde opdrachtgever, zonder eigen middelen, zonder risico op wanbetaling en doet mee aan alle personeelsactiviteiten. Wanneer de Belastingdienst dit ontdekt, wordt hij gezien als werknemer en moet hij de btw over die jaren terugbetalen, wat leidt tot een hoge rekening. Dit kan duizenden euro’s kosten.
• Verlies van fiscale voordelen
  Zzp’ers profiteren van verschillende belastingvoordelen, zoals de zelfstandigenaftrek en de MKB-winstvrijstelling. Als blijkt dat je schijnzelfstandig bent, verlies je deze voordelen, wat een groot verschil maakt in je netto inkomen.
  
  Stel, je hebt als zzp’er jarenlang gebruik gemaakt van de zelfstandigenaftrek. Maar omdat je geen eigen bedrijfsmiddelen (denk aan een laptop) hebt en te lang voor dezelfde opdrachtgever werkt, word je gezien als werknemer. Je moet het belastingvoordeel van de afgelopen jaren terugbetalen, wat leidt tot duizenden euro’s aan naheffingen.

• Verlies van ondernemerschap
  Een van de grootste risico’s is dat je als zzp’er je status als zelfstandige verliest. Dit betekent dat je minder vrijheid hebt in hoe je je werk organiseert en/of minder gaat verdienen. Zo kan je niet meer je eigen tarieven bepalen en je eigen voorwaarden stellen. Je wordt dus in feite (weer) werknemer.

Hoe kun je als zzp’er deze risico’s beperken?

Gelukkig zijn er voldoende mogelijkheden om je risico’s sterk te beperken. Werk met meerdere opdrachtgevers, gebruik je eigen gereedschap of laptop en zorg voor duidelijke afspraken op papier.

• Werk met meerdere opdrachtgevers
  Zorg ervoor dat je niet te afhankelijk wordt van één opdrachtgever. Dit laat zien dat je zelfstandig bent en voorkomt dat je als werknemer wordt gezien. Ga op zoek naar meerdere opdrachtgevers en/of beperk je tijd bij dezelfde opdrachtgever.
  
• Gebruik eigen bedrijfsmiddelen
  Heb je een eigen laptop, eigen vervoer, een website? Dit zijn belangrijke uiterlijke kenmerken van ondernemerschap. Zorg dat je deze op orde hebt.
  
• Zorg voor duidelijke contracten
  Sluit contracten af waarin je zelfstandigheid wordt benadrukt. Hierin moet duidelijk zijn dat je verantwoordelijk bent voor je eigen werk, je eigen prijzen bepaalt en geen gezagsverhouding hebt met je opdrachtgever.

Alle informatie en tips rondom de handhaving vind je op onze speciale pagina over de Wet DBA.

Veelgestelde vragen

Wat gebeurt er als ik als zzp’er toch als werknemer wordt gezien?
Wanneer de Belastingdienst je aanmerkt als werknemer, verlies je je fiscale voordelen, zoals de zelfstandigenaftrek. Je moet btw terugbetalen en kunt naheffingen krijgen op je inkomstenbelasting. Dit kan jaren later pas ontdekt worden, waardoor de kosten hoog kunnen oplopen.

Hoe voorkom ik dat ik als schijnzelfstandige word gezien?
Zorg dat je meerdere opdrachtgevers hebt, werk met eigen bedrijfsmiddelen en sluit contracten waarin je zelfstandigheid duidelijk naar voren komt. Gedraag je als ondernemer: neem risico’s, bepaal je eigen werktijden en bied je diensten aan meerdere klanten aan.

Wat zijn de gevolgen als ik niets doe?
Als je niets doet en de Belastingdienst later oordeelt dat je eigenlijk werknemer bent, kun je grote financiële risico’s lopen. Je raakt belastingvoordelen kwijt, moet btw terugbetalen, en mogelijk verlies je zelfs je zelfstandigheid. Dit kan een serieuze impact hebben op je financiële situatie.

Blijf zelfstandig, kom in actie

Wil je er zeker van zijn dat je niet als schijnzelfstandige wordt gezien? Zorg dat je zzp-constructie waterdicht is. Heb je twijfels of vragen over je status als zelfstandige? Onderneem actie en zorg dat je zelfstandig blijft, met alle voordelen die daarbij horen.

Lees ook onze andere artikelen over schijnzelfstandigheid.

Schijnzelfstandigheid bij zzp’ers in de bouw
Praktijkvoorbeelden van schijnzelfstandigheid

Disclaimer:
De informatie in dit artikel is bedoeld om een algemeen overzicht te geven van
schijnzelfstandigheid in de bouwsector. Omdat de wetgeving rond zzp’ers en
schijnzelfstandigheid voortdurend in ontwikkeling is, kan dit artikel niet altijd volledig up-to-
date zijn. We doen ons best om het artikel regelmatig bij te werken, maar adviseren je om
altijd juridisch advies in te winnen en de laatste richtlijnen van de Belastingdienst te
raadplegen voordat je actie onderneemt.